Φινλανδία – από το Ελσίνκι στον Αρκτικό Κύκλο, διασχίζοντας πανοραμικά τοπία

Η ιδέα ήρθε μέσα σε ένα δεκάλεπτο, μιλώντας στο τηλέφωνο κάποιο μεσημέρι με καλό φίλο λίγο μετά το Πάσχα.

• Τί θα κάνουμε το τετραήμερο της αργίας τον Μάϊο;
• Τι προτείνεις που να βολεύει σε απόσταση όλους μας;
• Λοιπόν, προτείνω Φινλανδία, Λαπωνία – Έχω να πάω πάνω από δέκα χρόνια! Kαιρός να πούμε μια καλημέρα και στον Άη Βασίλη, αφού τόσο καιρό μας “τριγυρίζει”

Και έτσι κανονίστηκε ένα πενθήμερο, τελικά, ταξίδι σε μια χρονική στιγμή που ο καιρός επιτρέπει να δεις και να ευχαριστηθείς τα πάντα. Χωρίς πολύ κρύο (μόνο -3οC) στα βόρεια, αλλά με πολύ ήλιο και κατεβαίνοντας προς νότο ακόμη και 20οC! Μπορεί ο χειμώνας με τα χιόνια του να είναι η φυσική εποχή για να επισκεφτούν οι περισσότεροι το συγκεκριμένο μέρος, αλλά το τέλος της άνοιξης έχει άλλη χάρη στο βορρά.

Η άφιξη στο Ελσίνκι, συνέπεσε με την κηδεία του πρώην Προέδρου της χώρας Μάουνο Κοϊβίστο, “της πιο εμβληματικής μορφής στην σύγχρονη ιστορία της Φινλανδίας, ο οποίος ήταν πρόεδρος από το 1982 έως το 1994 ενώ νωρίτερα είχε διατελέσει δύο φορές πρωθυπουργός, από το 1969 έως το 1970 και από το 1979 έως το 1982. Επί της προεδρίας του η Φινλανδία εγκατέλειψε το δόγμα της «ενεργούς ουδετερότητας» – με το οποίο διατηρούσε την ανεξαρτησία της διατηρώντας παράλληλα εκτεταμένο εμπόριο με τα μέλη του ΝΑΤΟ καθώς και εκείνα του Συμφώνου της Βαρσοβίας – και άρχισε τις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πολιτική σταδιοδρομία του Κοϊβίστο είχε σηματοδοτηθεί από τις ευαίσθητες διπλωματικές σχέσεις που έπρεπε να διατηρεί με τον απρόβλεπτο γείτονά του, τη Σοβιετική Ένωση και όταν το σοβιετικό καθεστώς κατέρρευσε το 1991, η απειλή ενός εμφυλίου πολέμου στη Ρωσία τον έκανε, όπως και άλλους Φινλανδούς ηγέτες, να απαρνηθεί την ουδετερότητα της χώρα. Το moto του ήταν το εξής: «Πρέπει να κρατάς αρκετά χαμηλό προφίλ ώστε να μην μπορεί ο εχθρός να σε χτυπήσει», έλεγε αναφερόμενος στη στρατηγική του”.

Η φινλανδική πρωτεύουσα ήταν γεμάτη από χιλιάδες κόσμο. Απίστευτη ήταν η ησυχία που επικρατούσε σε όλη την πόλη, παρά την τόσο μεγάλη μάζα ανθρώπων. Στους κεντρικούς δρόμους κοντα΄στο λιμάνι και την πλατεία, ο μόνος ήχος που ακουγόταν ήταν οι φωνές των γλάρων και εγώ όταν μιλούσα!

Αφού πέρασε η πομπή από τα σημεία που ήταν στη διαδρομή, ο κόσμος διαλύθηκε, τόσο ήσυχα σαν να μην ανέπνεε, και κατευθύνθηκαν άλλοι προς τα διάφορα καφέ του λιμανιού, άλλοι στα πάρκα και άλλοι σπίτι. Εμείς διαλέξαμε να ανέβουμε στη ρόδα-αξιοθέατο που κοσμεί το λιμάνι της πρωτεύουσας για να θαυμάσουμε την πόλη από ψηλά.

Στη συνέχεια ανεβήκαμε μέχρι τη ρώσικη εκκλησία που δεσπόζει στην ανηφόρα πάνω από το λιμάνι και κατευθυνθήκαμε για μια ακόμη φορά προς την κεντρική πλατεία. Λένε ότι ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσεις τις γειτονιές μιας πόλης, αν δεν έχεις πολύ χρόνο στη διάθεσή σου, είναι να ανέβεις σε ένα τραμ ή ένα λεωφορείο και να κάνεις όλη τη διαδρομή μέχρι το τέρμα. Το κάναμε, και σας διαβεβαιώ άξιζε και με το παραπάνω!

Επειδή η μέρα ήταν ευχάριστη και δεδομένου ότι ο ήλιος θα αργούσε απίστευτα να δύσει (τυπικά) αποφασίσαμε να κλείσουμε το απόγευμά μας με μια βόλτα με το καραβάκι στην Βαλτική θάλασσα. Η διαδρομή διήρκησε μιάμιση ώρα και ήταν πραγματικά εξαιρετική.

Η αναχώρησή μας για Λαπωνία, έγινε την επόμενη μέρα (ή μάλλον νύχτα). Και φυσικά με τα εξαιρετικά φινλανδικά τρένα, μια εμπειρία από όλες τις απόψεις.

Με το βραδυνό τρένο από το Ελσίνκι, διασχίζεις όλη τη χώρα σχεδόν, και μετά από 13 ώρες και ατελείωτες στάσεις φτάνεις στο Ροβανιέμι στη Λαπωνία, στον Ακρτικό Κύκλο, 66°35’32”.

Η Λαπωνία, είναι ένας τόπος που σε κάνει να χάνεσαι μέσα σε απίστευτα αχανή τοπία, λίμνες, ποτάμια, ανθισμένα λιβάδια, εξοχές και δάση (συναντώντας που και που στο διάβα σου ακόμα και χιόνι), προσφέροντάς σου ως αντάλλαγμα μια απίστευτη ηρεμία και ένα φως και έναν ήλιο που διαρκούν σχεδόν ένα εικοσιτετράωρο! Ο διάσημος ήλιος του μεσονυκτίου σου επιτρέπει να βολτάρεις άνετα μέσα στα πυκνά δάση, έχοντας την εντύπωση πως είναι νωρίς το απόγευμα. Η αίσθηση του χρόνου χάνεται και απλώς χαίρεσαι μια υπέροχη φύση και μια ατελείωτη μέρα. Όταν κάποια στιγμή κατά τη μία τα ξημερώματα επιστρέφεις στο ξενοδοχείο, ο ουρανός είναι ακόμη κατάφωτος και μέχρι να ξαπλώσεις έχει ήδη αρχίσει να ξανανεβαίνει ο ήλιος ανατέλλοντας! Για να μην αναφέρω το σοκ που παθαίνεις όταν ανοίγεις εκείνη την ώρα το ψυγείο στο δωμάτιο για να φας ένα σνακ και βλέπεις μέσα αυτό! 🙂

Παρόλο το κρύο (η θερμοκρασία δεν ανέβηκε ούτε μια μέρα πάνω από τους 5οC και το βράδυ κατέβαινε με χαλαρούς ρυθμούς στους -3oC), η αίσθηση της ελευθερίας και του φρέσκου καθαρού αέρα ήταν μοναδική. Σε κάποιες στιγμές, από το περπάτημα, δεν χρειαζόταν καν να χρησιμοποιούμε κασκώλ ή σκούφο.

Στο χωριό του Άη Βασίλη, 8 χλμ. έξω από το Ροβανιέμι, φτάνεις με λεωφορείο και χάνεσαι Μάη μήνα μέσα σε ένα χριστουγεννιάτικο τοπίο. Σαν να έχεις διακτινιστεί στο χρόνο. Ολόκληρη βιομηχανία, όπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω από έναν ασπρομάλλη κύριο με μακριά λευκά γένια και κόκκινη στολή.

Το χωριό αποτελείται από δεκάδες σπιτάκια που καθένα έχει να προσφέρει και κάτι διαφορετικό. Υπάρχουν, χριστουγεννιάτικα στολίδια, υπάρχει το ταχυδρομείο του Αη-Βασίλη όπου μπορείς να στείλεις κάρτες και να φτάσουν όποια εποχή του χρόνου διαλέξεις! Υπάρχουν εστιατόρια, και φυσικά υπάρχει το γραφείο του Άγιου όπου σε υποδέχεται ο ίδιος μέσα από ένα μαγικό πέρασμα όταν ανοίγοντας την πόρτα του χάνεσαι σε σκοτεινές αίθουσες με κόκκινα απαλά χρώματα, ήχους νερού που κυλά σαν σε ρυάκι και φτάνεις στην αίθουσα όπου σε υποδέχεται η βοηθός του για να σε οδηγήσει κοντά του. Εκεί αφού σε καλωσορίζει με την απαλή παππουδίστικη φωνή του, κάθεστε και συζητάτε τα κλασσικά, “από πού είσαι, πόσο θα μείνεις, κλπ” και σε απαθανατίζουν σε φωτογραφίες και ηχητικό βίντεο, κάνοντάς σε να χαίρεσαι σαν πεντάχρονο παιδάκι! Σαν σε παραμύθι κατάλληλο για όλους μικρούς και μεγάλους. Για να μην πω κυρίως μεγάλους! 🙂

Η επιστροφή από τη Λαπωνία στη φινλανδική πρωτεύουσα, έγινε μέσω Turku. Την παλιά πρωτεύουσα της χώρας και, ίσως, την πιο όμορφη πόλη της.

Το Turku είναι μια πόλη που σου δίνει την αίσθηση του “σπιτιού”. Μικρή, ήσυχη, γεμάτη νέο κόσμο λόγω του Πανεπιστημίου της. Η ηλιόλουστη μέρα είχε επιτρέψει σε όλους να ξεχυθούν στους δρόμους και στον ποταμό Aura και να ευχαριστηθούν στο μάξιμουμ τον καλό καιρό.

Μια κουκλίστικη πόλη, προσεγμένη στην εντέλεια, όπως τα πάντα στη χώρα, γεμάτη πάρκα, καφέ και πλοία-εστιατόρια και μπαρ κατά μήκος του ποταμού. Ο περίπατος στις όχθες, μέχρι το τελείωμά του που σε βγάζει στο λιμάνι και το διάσημο κάστρο του είναι εξαιρετικός.

Από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία για επίσκεψη είναι το διατηρητέο κομμάτι με σπίτια άνω των 200 ετών της παλιάς πόλης που έχει γίνει υπαίθριο μουσείο. Ξύλινα τυπικά φινλανδικά σπίτια, που δείχνουν πως ήταν η ζωή πριν δύο και αιώνες και τις ασχολίες των κατοίκων. Το παλαιότερο από τα σπίτια χτίστηκε το 1785 ενώ το νεώτερο το 1808.

 Και φυσικά, αυτό που μας εξέπληξε ευχάριστα και νόστιμα ήταν η κουζίνα της χώρας. Τόσο τα κρέατα που έφαγαν οι άλλοι (μέχρι και τάρανδο) όσο και τα ψάρια που έφαγα εγώ, ήταν καταπληκτικά και γευστικότατα! Εξαιρετικά φρούτα και λαχανικά, τιμήσαμε δεόντως τα σπαραγγια τους λόγω εποχής, το ίδιο και τα γλυκά τους και η σοκολάτα τους, για την οποία φημίζονται! Απορώ, πραγματικά, με τους Μιτεράν και Μπερλουσκόνι που είχαν αμφότεροι δηλώσει το 2005 ότι “η φινλανδική κουζίνα είναι η χειρότερη της Ευρωπαϊκής Ένωσης”! Αν είναι δυνατόν! Ξεχνάνε μου φαίνεται και οι δύο τις αηδίες που τρώνε στις δικές τους βαρετές και περιορισμένου βεληνεκούς κουζίνες, ο ένας με ωμά κρέατα και ο άλλος με μακαρόνια και πίτσες. Να το έλεγε κανένας Ισπανός ή κανένας Έλληνας, άντε να πω ότι το καταλαβαίνω. Αλλά ποιος έχασε το διατροφικό γούστο για να το βρούν αυτοί οι δύο!

Επίσης κάτι ακόμη που εκπλήσσει, πραγματικά και ευχάριστα, είναι το πόσο ευγενικοί, χαμογελαστοί και εξυπηρετικοί είναι οι Φινλανδοί! Συνήθως η ιδέα που έχουμε για τους βόρειους λαούς είναι εντελώς διαφορετική. Και εδώ, επιβεβαιώνεται περίτρανα το ότι “μην πιστεύεις τίποτε αν δεν το δεις με τα μάτια σου”. Όπου και να πας, όποιον και να ρωτήσεις, ό,τι και να ζητήσεις, θα το λάβεις μαζί με ένα μεγάλο πλατύ χαμόγελο, αληθινό και όχι ψεύτικο, γεμάτο ευγένεια.

Επίσης, το γεγονός ότι μπορείς να κυκλοφορείς, να κάθεσαι παντού και να μην ανησυχείς για τα πράγματά σου, είναι απίστευτο πόσο σε κάνει να νοιώθεις άνετα!

Μια εμπειρία που είχαμε μέσα στο τρένο πηγαίνοντας για Λαπωνία, μας άφησε όλους με το στόμα ανοιχτό: Πηγαίνουμε στο εστιατόριο του τρένου να φάμε βραδυνό. Καθόμαστε στο τραπέζι δίπλα στο παράθυρο. Είχαμε την εντύπωση ότι ήμασταν σε κάποια στιγμή του Δόκτορος Ζιβάγκο αλλά την άνοιξη και διασχίζαμε αχανή τοπία με δάση και λίμνες. Δεν χορταίναμε να βγάζουμε φωτογραφίες και να αναφέρουμε θαυμαστικά. Αφού τρώμε το φαγητό μας, αποφασίζουμε μετά από κανένα μισάωρο να γυρίσουμε στις κουκέτες μας. Κάποια στιγμή, ένα τέταρτο μετά, χτυπάει η πόρτα. Ανοίγουμε και βλέπουμε τον ελεγκτή να κρατάει μία τσάντα και να μας λέει ότι την είχαμε ξεχάσει στο εστιατόριο. Μας την παραδίδει και μας ζητάει να ελέγξουμε αν όλο το περιεχόμενο είναι εντάξει. Διαπιστώνουμε ότι έλειπε ένα πορτοφόλι. Το αναφέρουμε στον ελεγκτή. Εκείνος ατάραχος μας λέει ότι αυτό αποκλείεται και να κοιτάξουμε μήπως βρίσκεται σε κάποια τσέπη ή σε κάποια βαλίτσα, γιατί είναι αδύνατον κάποιος στη Φινλανδία να έχει κλέψει κάτι μέσα από μια τσάντα. Αφού φάγαμε τον τόπο για 10 λεπτά ψάχνοντας, το βρήκαμε τελικά μέσα σε ένα μπουφάν. Ζητήσαμε συγνώμη για την ανακατωσούρα, μας καληνύχτισε ευγενικά ο ελεγκτής και έφυγε. Αφού κλείσαμε την πόρτα, αναρωτηθήκαμε πώς ήξερε σε ποιο βαγόνι και κουκέτα ήμασταν και κατάφερε να μας βρεί! Τελικά, συνειδητοποιήσαμε ότι ο άνθρωπος για να μπορέσει να μας επιστρέψει την τσάντα, την άνοιξε και αφού είδε το όνομα στο διαβατήριο, συμβουλεύτηκε τις λίστες των επιβατών που είχαν κλείσει κουκέτες είδε το όνομα στο οποίο είχε γίνει η κράτηση μέσω πιστωτικής κάρτας, είδε και το νούμερο της κουκέτας και μας το έφερε!

(και με κάτι τέτοια διαπιστώνεις ότι όσο και αν ο ΟΣΕ διασχίζει υπέροχα μέρη και τοπία στην Ελλάδα, θα παραμείνει εσαεί ένας σιδηρόδρομος περασμένων αιώνων….)