Ο “γείτονάς” μου ο Καρλ Μαρξ

Στις κυριακάτικες βόλτες όταν περπατάς, χωρίς τη βιασύνη των εργάσιμων ημερών, «παρατηρείς» περισσότερο γύρω σου, για να ανακαλύψεις και να επιβεβαιώσεις ταυτόχρονα ότι όντως στις Βρυξέλλες έχουν ζήσει πολλοί γνωστοί και διάσημοι. Μπορεί να σου κανει κάποια μικρή εντύπωση στην αρχή αλλά το προσπερνάς καμιά φορά και αδιάφορα ως γεγονός.

Ομως, πόσοι απο μας δεν θα είχαν μία έκπληκτη έκφραση στο πρόσωπό τους αν μάθαιναν ή διάβαζαν τυχαία έξω από ένα σπίτι ότι στις Βρυξέλλες όχι μόνο είχε ζήσει ένα θρυλικός φιλόσοφος-οικονομολόγος-κοινωνιολόγος και δημοσιογράφος, που επηρέασε την πολιτική περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο πριν απ΄αυτόν, αλλά και ότι εδω σε αυτή την πόλη (και μάλιστα δύο βήματα από το σπίτι σου, στην ίδια γειτονιά) έγραψε αυτό που έμελλε να αλλάξει κάποια στιγμή την ιστορία (αν και ο ίδιος δεν έζησε για να το δει).

Οφείλω να ομολογήσω ότι εξεπλάγην όταν το πληροφορήθηκα αφού για πάνω από δύο δεκαετίες που μένω στην ίδια γειτονιά δεν το είχα πάρει είδηση! Όμως, μια λιτή πινακίδα στον τοίχο ενός σπιτού, απλά με πληροφόρησε ότι εκεί έζησε μεταξύ Φεβρουαρίου 1845 – Μαρτίου 1848 ο κος Κάρλ Μάρξ!

Απο περιέργεια επιστρέφοντας σπίτι έκανα μια μικρή διαδικτυακή έρευνα και ανακάλυψα ότι ο Καρλ Μαρξ, πριν από αυτό το σπίτι, είχε ζήσει και σε κάποια άλλα κατά το διάστημα του πρώτου χρόνου που έφτασε στις Βρυξέλλες ζητώντας πολιτικό άσυλο όταν τον είχαν διωξει από τη γειτονική Γαλλία. Αυτά τα 3 χρόνια που έμεινε εδώ, ήταν ότι καλύτερο για κείνον αφού μπορούσε να ευχαριστηθεί την ελευθερία του λόγου σε μια χώρα η οποία, εκείνο τον καιρό, είχε ένα από τα πιό φιλελεύθερα συντάγματα. Οι Βρυξέλλες λόγω θέσεως και σύγχρονου σιδηροδρομικού (για την εποχή πάντα) δικτύου αλλά και ταχυδρομικών υπηρεσιών τον βοήθησαν να δικτυωθεί με τους φίλους του συν-ιδεολόγους στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Αγγλία. Ομως το 1948 άρχισε να γίνεται ενοχλητικός ακόμη και για τους φιλελεύθερους Βέλγους που τον έδιωξαν και αυτοί με τη σειρά τους.

Μπορεί ο Κάρλ Μαρξ να μη στέριωσε στις Βρυξέλλες, όμως το διάστημα των 3 χρόνων του ήταν αρκετό για να γράψει και να ολοκληρώσει το περίφημο «Κομουνιστικό Μανιφέστο» του (μαζί με τον Friedrich Engels). Το μανιφέστο το έγραψε κατά τη διαμονή του στο συγκεκριμένο σπίτι αλλά και στο εστιατόριο-καφέ (που υπάρχει ακόμη σήμερα και θεωρείται ένα από τα καλύτερα των Βρυξελλών) La Maison du Cygne (το σπίτι του κύκνου), το οποίο βρίσκεται ακριβώς πάνω στη Gran’ Place.

Πλέον, τα σπίτια που έζησε ο Καρλ Μαρξ δεν υπάρχουν. Έχουν αντικατασταθεί, το ένα από ένα συγκρότημα γραφείων και το άλλο, το οποίο είχε κατεδαφισθεί το 1911, αντικαταστάθηκε με ένα νεώτερο σπίτι.