Τα κουβανέζικα μουσικά “διαμάντια” και οι υπέροχες μελωδίες που έχει χαρίσει απλόχερα το νησί στον κόσμο παραμένουν μέχρι σήμερα θρυλικά. Μεταξύ αυτών και το πασίγνωστο τραγούδι “Mamá, son de la loma” (“μαμά, είναι από τα ορεινά” – εννοώντας την ανατολική περιοχή της Κούβας όπου βρίσκονται οι οροσειρές και περικλείει τις επαρχίες Guantánamo, Granma, Holguín και Santiago de Cuba), ένα από τα χαρακτηριστικότερα τραγούδια σε ρυθμό son cubano (τυπικό ρυθμό τηςανατολικής Κούβας), το οποίο έγραψε (στίχους και μουσική) ο Κουβανός συνθέτης και τραγουδιστής Miguel (Miguelito) Matamoros το 1922, τρία χρόνια πριν δημιουργήσει (το 1925) το περίφημο και παγκοσμίως γνωστό Τρίο του, το “Trío Matamoros” (αποτελούμενο από τους Miguel Matamoros, Siro Rodríguez και Rafaél Cueto.
Στα 35 χρόνια της ύπαρξης του (αποσύρθηκαν τον Μάϊο του 1960), το Τρίο διατήρησε το μουσικό του στυλ με την ίδια φρεσκάδα και χαρά όπως την πρώτη ημέρα. Η μελωδία του ξεσήκωνε όχι μόνο τους συμπατριώτες τους αλλά όλο τον κόσμο, χαρίζοντάς τους το θαυμασμό και την παγκόσμια αναγνώριση. Ο ιδρυτής και ψυχή του Τρίο, Miguel Matamoros, πέθανε το 1971 στην πόλη που γεννήθηκε και μεγάλωσε και στην οποία πάντα επέστρεφε, στο Σαντιάγο της Κούβας. Την ημέρα της κηδείας τους, σχεδόν 1 εκ. κόσμος τον συνόδευσε στην τελευταία του κατοικία, στο κοιμητήριο της πόλης, τραγουδώντας σε όλη τη διαδρομή αυτό το τραγούδι!
Όπως πίσω από κάθε τραγούδι που εξελίσσεται και εδραιώνεται ως “θρύλος” υπάρχει μία ιστορία, έτσι και εδώ.
Όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο δημιουργός του, το τραγούδι το εμπνεύστηκε και το έγραψε μέσα σε ένα βράδυ ως εξής:
” Eνα βράδυ συνοδευόμενος από τον ξάδερφό του Alfonso del Río, ξεκινήσαμε για να παίξουν σε μια συναυλία. Όταν τελειώσαμε, με πλησίασε μία κυρία με την μικρή της κόρη και μου είπε: “Κύριε, μπήκα εδώ μέσα γιατί η κόρη μου ξετρελάθηκε με τα τραγούδια σας και θα ήθελα να μάθω από πού είναι οι τραγουδιστές (de dónde son los cantantes)”. Εγώ απάντησα: “Είναι από τα ορεινά (son de la loma)”. Ακούγοντας με η μικρή είπε: “Mamá, son de la loma (μαμά, είναι από τα ορεινά)”. Έτσι, από εκείνη την πρόταση πήρα τον τίτλο του τραγουδιού “Mamá, son de la loma”, που σημαίνει ότι είμαστε από το Santiago de Cuba.
Η μουσική του Trío Matamoros, αποτελεί σημείο αναφοράς σε όλη την ιστορία της κουβανέζικης μουσικής αφού κατάφερε να συνδυάσει αριστοτεχνικά δύο από τους πιο γνωστούς μουσικούς ρυθμούς της χώρας, το bolero και τo son, γνωρίζοντας τεράστια επιτυχία τόσο εντός όσο και εκτός Κούβας (όπως είναι γνωστό, το “χρυσό έργο τέχνης” αυτής της μουσικής ένωσης είναι το περίφημο τραγούδι-ύμνος (παγκόσμια μουσική κληρονομιά, όπως το αποκαλούν οι Κουβανοί) “Lágrimas negras” (1929), το οποίο έχει ηχογραφηθεί από δεκάδες καλλιτέχνες παγκοσμίως σε εκατοντάδες εκδοχές και σε δεκάδες γλώσσες και έχει σημαδέψει όλη την μουσική ιστορία της Κούβας και της Καραϊβικής – https://pepore.wordpress.com/2014/11/12/%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CE%B4%CE%B9-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1-lagrimas-negras/ ).
“Mamá, son de la loma”
Mamá yo quiero saber
De donde son los cantantes
Que los encuentro muy galantes
Y los quiero conocer
Con su trova fascinante
Que me la quiero aprender.
¿De dónde serán? Ay, mamá
¿Serán de La Habana?
¿Serán de Santiago,
Tierra soberana?
Son de la loma, y cantan en el llano…
Tu verás, tu verás
Mamá ellos son de la loma
Mamá ellos cantan en el llano
Mamá son de la loma…
Πεπορέ... 