Hλιόλουστη μέρα η σημερινή με 22οC, απίστευτο κι όμως αληθινό, και πήραμε από νωρίς τους δρόμους της πόλης. Μας ήρθε όρεξη να μοιρίσουμε και να γευτούμε σοκολάτα και έτσι συνδυάσαμε το τερπνόν δια του ωφελίμου και επισκεφθήκαμε το Μουσείο Σοκολάτας και Κακάου (το πιο γλυκό μουσείο στο κόσμο, όπως αναφέρεται), αφού η χώρα της σοκολάτας, το Βέλγιο, του οποίου οι σοκολάτες κατέχουν τον τίτλο των καλυτέρων του πλανήτη δεν μπορούσε να μην έχει και ανάλογο μουσείο. Και όχι μόνο το επισκεφτήκαμε αλλά είχαμε και ζωντανή επίδειξη από τον σοκολατοποιό πως γίνονται τα φημισμένα βέλγικα σκολοατάκια.! Ο εθνικός θησαυρός του Βελγίου τρώγεται παντού και ναι , μπορείτε να είσαστε σίγουροι ότι μπαίνοντας μέσα στο μουσείο παθαίνεις πολλά εγκεφαλικά με αυτά που βλέπεις και κυρίως μυρίζεις και δοκιμάζεις!
Το Μουσείο στεγάζεται σε ένα κτίριο του 1697 με την ονομασία «Maison de Valk», το οποίο ανακαινίστηκε το 1943, και από το 2005 στεγάζει το Μουσείο Σοκολάτας και Κακάου.
Η ξενάγηση ξεκίνησε με όλους μας να θέλουμε να ορμήσουμε στα «σοκολατένια» εκθέματα και να τα κατασπαράξουμε! Προτομές από σοκολάτα, καπέλα απο σοκολάτα, φορέματα από σοκολάτα, μπουστιέ απο σοκολάτα! Ως πολιτισμένοι όμως άνθρωποι έπρεπε να επιβληθούμε στα «άγρια ένστικτά» μας και να προσαρμοσθούμε στις επιταγές του μέρους. Και επειδή η θεωρητική και ιστορική κουβεντούλα πάντα έχει ενδιαφέρον και μαθαίνεις πολλά πράγματα, ας ξαναθυμηθούμε τα περί «ιστορίας της σοκολάτας» όπως τα διαβάσαμε και όπως τα «μυρίσαμε» στο μουσείο.
Αγαπημένη αμαρτία η σοκολάτα για πολλούς. Εξωτική και σαγηνευτική, η σοκολάτα κατάγεται από την Κεντρική (και Νότια) Αμερική, και σε ταξιδεύει σε αρχαίους πολιτισμούς και χώματα που σε κάνουν να ονειρεύεσαι «γλυκά» και να «λιώνεις». Oι Αζτέκοι και οι Μάγιας καλλιεργούσαν ήδη το κακαόδεντρα στις τροπικές περιοχές της Κεντρικής Αμερικής, 4000 χρόνια προ Χριστού.
Οι Μάγιας ήταν οι πρώτοι που το καλλιέργησαν. Το κακάο στην αρχή ήταν ένα ρόφημα, πικρό, και γι΄αυτό και ονομάστηκε «xocoatl» (πικρό νερό) και αποτελούνταν από κόκκους κακάου ψημένους, λιωμένους και ανακατεμένους με νερό και μπαχαρικά όπως καυτερή πιπεριά, πιπέρι και γαρύφαλλο. Τους κόκκους του κακάου εκείνη την εποχή τους χρησιμοποιούσαν και ως μονάδα νομίσματος. Τον 14ο αιώνα π.Χ., οι Αζτέκοι κατέλαβαν τις περιοχές των Μάγιας και επέβαλαν την εισαγωγή του κακαόδεντρου στις περιοχές τους.
Οι Μάγιας και οι Αζτέκοι χρησιμοποιούσαν το βούτυρο του κακάου για να επουλώνουν τις πληγές από δαγκώματα φιδιών, καψίματα, χτυπήματα, καψίματα του ήλιου, καθώς και για να θεραπεύουν προβλήματα συκωτιού και πνευμόνων.
Όταν ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακάλυψε το 1492 την Αμερική, ανακάλυψε μαζί της και το κακαόδεντρο και τους σπόρους του, τα οποία όμως δεν του έκανα καμία εντύπωση και τα άφησε στην τύχη τους. Το 1519 όμως, έφτασε στις μεξικάνικες ακτές ο Hernan Cortez με το στόλο του και το πρώτο πράγμα που ανακάλυψαν ήταν ακριβώς αυτό το δεντρο και το «πικρό ποτό». Έξυπνα σκεφτόμενος κατάλαβε ότι το κέρδος που θα επέφερε στην ισπανική αυλή η καλλιέργεια του κακαόδεντρου θα ήταν πολύ μεγαλό και έτσι το μετέφερε στην Ισπανία το 1528 μαζί με όλα τα συστατικά που χρειάζονταν για την παραγωγής σοκολάτας. Με αυτό τον τρόπο λοιπόν ταξίδευσε και έφτασε το κακάο στην Ευρώπη.
Στο τέλος του 16ου αι. το κακάο ήταν ήδη στη μόδα στην Ευρώπη (Ισπανία και Πορτογαλία), έχοντας υποστεί ορισμένες αλλαγές (ζάχαρη αντί για καυτερή πιπεριά) ώστε να ταιριάζει περισσότερο στα ευρωπαϊκά γούστα. Στη Γαλλία η σοκολάτα πέρασε με τους κυνηγημένους εβραίους της Ισπανίας και της Πορτογαλίας που βρήκαν καταφύγιο στην περιοχή της Bayonne (Μπαγιόν).
Αργότερα δύο βασιλικοί γάμοι θα έπαιζαν σημαντικό ρόλο στην εισαγωγή της σοκολάτας στην Γαλλία: ο γάμος της Άννας της Αυστρίας με τον Λουδοβίκο τον 13ο το 1615 και ο γάμος της Μαρίας-Τερέζας της Αυστρίας με τον Λουδοβίκο τον 14ο το 1660 (Γαλλία-Αυστρία συμμαχία δηλαδή για χάρη της …σοκολάτας 😉 ) Οι δύο κυρίες μπορεί να ήταν «βασιλικιές» της Αυστρίας αλλά στην καταγωγή ήταν ισπανίδες, οπότε οι παλιές καλές συνήθεις δεν κόβονται, και συνήθιζαν να πίνουν σοκολάτα όλη την ημέρα.
Στο Βέλγιο η σοκολάτα ήρθε το 1635, οπότε και χρονολογείται στη Γάνδη το πρώτο «σημάδι» αγοράς της σοκολάτας από τον μοναχό Baudeloo.
Από τα τέλη του 17ου αι. κάποιος Emmanuel Soares de Rinero κατάφερε να πάρει την πρώτη άδεια παραγωγής σοκολάτας στην περιοχή της Brabant. Από τον 18ο αι., πολλά κέντρα παραγωγής σοκολάτας «ξεφυτρώνουν» στη χώρα και προς τα τέλη του 18ο αι. η σοκολάτα αρχίζει να χρησιμοποιείται και στην παρασκευή γλυκών. Με την βιομηχανοποίηση τον 19ου αι., η φήμη της βέλγικής σοκολάτας, χάρη στη χρήση 100% βούτυρο κακάου και εξαιρετικών υλικών, αναγνωρίζεται παγκοσμίως και διατηρείται έως σήμερα ως η καλύτερη σοκολάτα στον κόσμο.
Στις Βρυξέλλες το 1912 κατασκευάστηκε το πρώτο σοκολατάκι από τον Jean Neuhaus που πήρε το όνομα «πραλίνα». Από τότε η λέξη πραλίνα είναι συνώνυμη της βέλγικης σοκολάτας. Λίγα χρόνια μετά η σύζυγός του εφηύρε το γνωστό κουτί «μπαλοτέν» (ballotin) για να τοποθετούνται τα σκολατάκια χωρίς κίνδυνο να καταστραφούν.
Από κει και πέρα το κακάο και η σοκολάτα κυρίευσαν τον κόσμο. Στην Ελβετία, το 1802, o François-Louis Cailler κατασκεύασε την πρώτη πλάκα σοκολάτας και το 1875, οι Daniel Peter και Henri Nestlé κατασκεύασαν την πρώτη σοκολάτα γάλακτος. Στην Ολλανδία το 1825 ο Caspar Van Houten δημιούργησε με μία ειδική μέθοδο το κακάο-σκόνη.
Σήμερα η μεγαλύτερη παραγωγός κακάου στον κόσμο είναι η Ακτή Ελεφαντοστού στην Αφρική ακολουθούμενη από την Γκάνα. Οι κλιματικές συνθήκες είναι τέτοιες που βοηθούν την ανάπτυξη του κακαόδεντρου με αποτέλεσμα οι δύο αυτές χώρες να παράγουν το 60% της παγκόσμιας παραγωγής!!
Κάπως έτσι τελείωσε η ιστορική λυκιά σοκολατένια ξενάγηση και το ταξίδι στη χώρα των Μάγιας και των Αζτέκων.
Σαν υστερόγραφο να σημειώσω ότι μόνο στo Bέλγιο υπάρχουν σήμερα περισσότεροι από 500 σοκολατοπαραγωγοί και πάνω από 2500 σοκολατοπωλεία!. Oι βιτρίνες έιναιέργα τέχνης από σοκολάτα και δεν θα είανι υπερβοή να πούμε ότι συγκεντρώνουν περίσσοτερο κόσμο από ότι η Χρυσή Πλατεία. Και αν τώρα σας φαίνεται απίστευτο όλο αυτο περιμένετε να δείτε τα χρισοτύγεννα πώς μεταμορφώνονται όλα αυτά σε παραμυθένια με τις βιτρίνες τους να στολίζονται σε ολόκληρα παραμύθια από σοκολάτα! H χαρά των παιδιών αλλά περισσότερο όλων των ενηλίκων!