Αϊβαλί – Μοσχονήσια: Αναμνήσεις από ένα αυγουστιάτικο ταξίδι στην περιοχή της Σμύρνης στην Τουρκία

Αϊβαλί (Κυδωνιές) – Γλυκό και μοσχομυριστό όπως και το κυδώνι! Η ομορφότερη πόλη της Τουρκίας, παρέα με τα Μοσχονήσια του σε κανουν να χαίρεσαι που υπάρχουν! 35.000 πληθυσμός ελληνικός στο Αϊβαλί κάποτε … και 10.000 στα Μοσχονήσια κάποτε… ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά και εμπορικά κέντρα του ελληνισμού στη Μικρά Ασία λόγω του λιμανιού του.

Τα πάντα έχουν παραμείνει στο τότε που εγκαταλείφθηκε από τον ελληνικό του πληθυσμό. Στο Αϊβαλί απαγορεύεται να γκρεμίσεις οτιδήποτε! Μόνο εάν το οίκημα πέσει μόνο του από τη φθορα του χόνου δικαιούσαι να χτίσεις καινούργιο, όμως πάντα στο ίδιο ύφος και νοοτροπία! Ο επισκέπτης θαυμάζει την εξαιρετική ελληνική αρχιτεκτονική η οποία είναι εμφανής στα είτε ερειπωμένα είτε καλοδιατηρημένα νεοκλασικά σπίτια.

Στο Αϊβαλί, στο οποίο συναντήσαμε την ΤουρκοΚρητικιά δεύτερης γενιάς κα Νουρισάν η οποία σε άπταιστα κρητικά μας ενημέρωσε ότι οι γονείς της ήρθαν απο τη Ρέθεμνος όπως την ανέφερε! Μια κοκέτα κυρία παρά την προχωρημένη ηλικία της να μιλάει σε άψογα ελληνικά και να δηλώνει ότι εκείνη γεννήθηκε «επαέ» στα Μοσχονήσια και ήρθε νύφη στο Αϊβαλί και να μας δίνει οδηγίες πώς να πάμε στην παλιά εκκλησία «δρέτα όλο κάτω και μετά γυρνάμε αριστερά»!
Στο Αϊβαλί με τις παλιές ωραίες εκκλησίες οι οποίες έχουν μετατραπεί σε τζαμιά και σώθηκαν ακέραιες (η μετατροπή αυτή τις έσωσε γιατί όσες δεν έγιναν τζαμιά, ρήμαξαν). Οι παλιες εκκλησίες του Αγ. Ιωάννη με το χαρακτηριστικό ρολόι (στην οποία έχει διατηρηθεί και η καμπάνα) και του Αγίου Γεωργίου (στην οποία ο Χότζας έχει διατηρήσει όλο το εσωτερικό της όπως ήταν με τα βιτρώ, τα χρώματα, το τέμπλο, τον θρόνο) διατηρημένες μια χαρά.

Η εκκλησία του Ταξιάρχη που ανακαινίστηκε και έγινε μουσείο και η οποία ειναι εξαιρετική στο εσωτερικό της όπου έχουν ζωγραφιστεί ακόμη και εικόνες και υπάρχει η μαρμάρινη Αγ. Τράπεζα.  (Η άλλη εκκλησία του Ταξιάρχη στα Μοσχονήσεια έχει ανακαινισθεί όλη εξωτερικά, κανονική όψη ορθόδοξης εκκλησίας, και εσωτερικά μουσείο, με περίσσιο γούστο από τον τούρκο επιχειρηματία που την ανέλαβε και μπράβο του! Στο λιμάνι του Αϊβαλιού το 2007 έγινε για πρώτη φορά μετά το 1922 η τελετή αγιασμού των υδάτων κατά την ημέρα των Θεοφανείων).

H βόλτα στα γραφικά σοκακια του Αϊβαλιού σου δίνει ραντεβού με όλο το παρελθόν, αφού τα πάντα “φωνάζουν” την προέλευσή τους.

Κάθε πόρτα σπιτιού φανερώνει την ηλικία του …1899, 1900, 1856, 1842, 1874, 1886….

Στην παραλία του Αϊβαλιού και των Μοσχονησίων διακτινίζεσαι κανονικά στην απέναντι Μυτιλήνη. Καραβάκια πάνε και έρχονται για τις ημερήσιες εκδρομές.

Το μεσημέρι μας βρήκε σε ένα παραθαλάσσιο εστιατόριο στα Μοσχονήσια να αγναντεύουμε το Αιγαίο και να τσουγκρίζουμε τα ποτήρια με το κρασί παρέα με άλλες παρέες Ελλήνων που είχαν «κατακλύσει» την περιοχή!
To καλοκαίρι, το Αϊβαλί ξαναγίνεται Κυδωνιές και το «καλημέρα, καλησπέρα και στην υγειά μας» στα δρομάκια δίνει και παίρνει!