Κάλλιο αργά παρά ποτέ!
Ξεκίνησαν οι εργασίες αναστήλωσης της μονής του Αποστόλου Ανδρέα.
Την Μονή, στο Ριζοκάρπασο, στην χερσόνησο της Καρπασίας της Κύπρου (στο Βόρειο κατεχόμενο μέρος του νησιού), την είχα επισκεφθεί πολλές φορές τα χρόνια 2008-2012 που έμεινα στο νησί λόγω εργασίας. Όλες τις φορές ξεναγήθηκα από ανθρώπους και φορείς που γνώριζαν και την πολιτιστική αλλά και πολιτική ιστορία της. Ανθρώπους και από τις δύο κοινότητες του νησιού. Η εικόνα της περιοχής και της Μονής, απογοητευτική, τραγική. Ακόμη πιο τραγικό ήταν το γεγονός ότι, λόγω της μεγάλης επισκεψιμότητας της Μονής από τους Ελληνοκύπριους, από τότε που άνοιξε η πρόσβαση στο βόρειο τμήμα, συχνά στήνονταν πάγκοι παζαριού από διάφορους επιτήδειους (“έποικοι τσιγγάνοι” της Ανατολίας) χωρίς καμία άδεια, οι οποίοι βρώμιζαν τον χώρο, με την ανοχή της “τοπικής αστυνομίας”. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τούρκος ή τουρκοκύπριος αστυνομικός καθόταν ως φρουρός στον προαύλιο χώρο της Μονής αλλά και μέσα στην εκκλησία η οποία ήταν ανοιχτή για επίσκεψη. Σε ερωτήσεις “ποιο θα είναι το μέλλον της Μονής;” όλων οι απόψεις συνέκλιναν στο ίδιο δια ταύτα. Ότι η Μονή, ένα από τα πιο σημαντικά προσκυνήματα, έπρεπε να αναστηλωθεί επειγόντως γιατί ήταν περισσότερο από μαθηματικά αποδεδειγμένο ότι θα κατέρρεε από λεπτό προς λεπτό. Το θέμα είχε αναδείξει τότε και η τουρκοκυπριακή εφημερίδα Kıbrıs, η οποία φιλοξενούσε δηλώσεις του ιερέα που διέμενε στην Μονή από το 1974 ανελλειπώς.
Όπως είχε τότε δηλωθεί τα ζωντανά που βρίσκονταν στα μαντριά δίπλα στη Μονή μπαινόβγαιναν καθημερινά σχεδόν στην εκκλησία, τα μπαλκόνια ήταν ετοιμόρροπα και έπρεπε αυτή άμεσα να αναστηλωθεί. Κάποια υποτυπώδη υποστηλώματα είχαν μπεί ίσα-ίσα για να κρατηθούν τα μπαλκόνια τα οποία ήταν ετοιμόρροπα και υπήρχε κίνδυνος να καταρρεύσουν. Αθλια κατάσταση και εσωτερικά και εξωτερικά (στο συνημμένο βίντεο-ρεπορτάζ του κυπριακού καναλιού Sigma TV, που γυρίσθηκε το 2012, φαίνονται οι φθορές. Η κατάσταση παραμένει ίδια μέχρι σήμερα – http://www.youtube.com/watch?v=1KBzki8D1kE).
Πριν λίγες μέρες, ευτυχώς, και αφού επήλθε από οτι φαίνεται η απαραίτητα συνεννόηση, η Τεχνική Μικτή Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά και το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών – Συνεταιρισμός για το Μέλλον, (Participation for Future – UNDP-PFF) ανακοίνωσαν την έναρξη των εργασιών για αναστήλωση του κατεχόμενου Μοναστηριού του Αποστόλου Ανδρέα με βάση τα σχέδια που εκπονήθηκαν από το Πανεπιστήμιο Πατρών. Κατά τη διάρκεια των εργασιών η εκκλησία θα παραμείνει κλειστή, ενώ σημειώνεται ότι το αγίασμα θα παραμείνει προσβάσιμο μέχρι τις 8 Οκτωβρίου όταν θα κλείσει, επίσης, για το κοινό. Θα λειτουργεί ωστόσο μια προσωρινή εκκλησία στην περιοχή της Μονής. Οι εργασίες αναστύλωσης, οι οποίες χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, την Εκκλησία της Κύπρου και το ΕΒΚΑΦ, αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι τις 30 Απριλίου 2016.
Η περιοχή του Ριζοκάρπασου είναι η πλέον παραμελημένη των κατεχομένων – η κατάσταση δε των αρχαιοτήτων συνεχίζει να είναι άθλια. Στην περιοχή παραμένουν ακόμα και μετά την επέμβαση των τουρκικών στρατευμάτων το 1974 πολλοί Ελληνοκύπριοι με όλα τα γνωστά προβλήματα και καταστάσεις που αντιμετωπίζουν.
Σχεδόν 3 ώρες η απόσταση με το αυτοκίνητο από τη Λευκωσία σε ένα πολύ άσχημο οδικό δίκτυο που γίνεται χειρότερο όσο πλησιάζει κανείς στο Ριζοκάρπασο. Το κομμάτι του δρόμου από το Ριζοκάρπασο στη Μονή θυμίζει έναν κάκιστο επαρχιακό δρόμο. Ωστόσο είναι αλήθεια αυτό που λέγεται ότι η χερσόνησος της Καρπασίας και η γύρω περιοχή είναι οι ωραιότερες όλης της Κύπρου.
Η περιοχή είναι περιβαλλοντικά και αρχαιολογικά προστατευόμενη και έχει χαρακτηριστεί από το 1998 ευρωπαϊκή προστατευόμενη ζώνη λόγω της μεγάλης περιβαλλοντικής της αξίας και της πλούσιας βιοποικιλότητάς της. Η χερσόνησος της Καρπασίας αποτελεί ένα από τους περιβαλλοντικούς θησαυρούς της Μεσογείου. Η παραλία της “Χρυσής Αμμουδιάς” (παρθένα άγρια παραλία, η ωραιότερη της Κύπρου), χαρακτηρίζεται ως προστατευόμενη ζώνη, και αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Natura 2000.
Πεπορέ... 