Τότε, όχι τόσο παλιά … εξάλλου 40 χρόνια, παρότι πολλά, είναι πολύ πρόσφατο παρελθόν:
Λίγες ώρες μετά από την άκαρπη συνεδρίαση μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας για την Κύπρο, που έληξε στις 3:30 τα ξημερώματα στη Γενεύη, οι κάτοικοι της Αμμοχώστου ήταν βέβαιοι ότι θα επιστρέψουν στα σπίτια τους … Aύγουστος του 1974… Άφησαν τα πράγματά τους εκεί που ήταν οι θέσεις τους: στα σπίτια τους, στο χωριό τους. Οι μαρτυρίες για φαγητά που έμειναν να μαγειρεύονται δεν είναι λίγες, όπως και αυτές για τα νερά που έβραζαν περιμένοντας να γίνουν τσάι … Οι κάτοικοι φεύγουν. Ελπίζοντας. Μη γνωρίζοντας τι θα ακολουθήσει…. Τέλη 28 Αυγούστου, εκείνη, η “τελευταία κάτοικος της Αμμοχώστου” όπως θα μείνει στην ιστορία, είναι ακόμα στο σπίτι της. Κάθεται στην αυλή της. Αρνείται να φύγει. Αρνείται να πιστέψει. Οι στρατιώτες των Ηνωμένων Εθνών της εξηγούν. Την διώχνουν, αλλά εκείνη διαπραγματεύεται. Δεν σηκώνεται από τη θέση της. Όταν καταλαβαίνει ότι δεν έχει επιλογή, μπαίνει στο σπίτι και μαζεύει λίγα πράγματα. Τα τυλίγει σε ένα σεντόνι. Οι στρατιώτες μαζεύουν τα σταφύλια της και τα βάζουν σε μία κούτα. Μόνο αυτό θα τη συνοδεύσει. Τα σταφύλια της. Δε θα πάει πουθενά χωρίς τα σταφύλια της…
Σήμερα, εν έτει 2014:
Μια πόλη που συνεχίζει να παραμένει ένα “φάντασμα” …
Το “άδειο” με θλίβει περισσότερο … Θα προτιμούσα να ξαναποκτούσε ζωή ακόμη και αν κατοικούνταν από “ξένους” (κάθε λογής “ξένους”) … τουλάχιστον θα “ζούσε” …
Σκέψεις:
Άλλο να φεύγεις (όπως και αν φεύγεις, όπως κ να σε διώχνουν) για πάντα σε έναν άλλο τόπο και να μην ξαναβλέπεις το σπίτι σου (έφυγες, τελείωσε!! κρατάς εσύ ο ίδιος που έχεις ζήσει εκεί και μόνο εσύ – και όχι εγώ ή ο οποιοσδήποτε άλλος που δεν έχουμε ζήσει ποτέ κάτι τέτοιο που δεν έχουμε ζήσει ποτέ εκεί και τότε και που απλώς το έχουμε ακούσει είτε ως τρίτοι είτε ως απόγονοι είτε ως αναγνώστες είτε ως τηλεθεατές και απλώς μας θλίβουν και μας στενοχωρούν τα γεγονότα – την εικόνα, τις αναμνήσεις και τις βάζεις μαζί με αυτές που θα ακολουθήσουν εκεί που πας στο “άλμπουμ” σου και συνεχίζεις) και άλλο να συνεχίζεις να ζεις δίπλα στην κυριολεξία στο σπίτι που άφησες, να σε χωρίζει μόνο ένα σοκάκι ή ακόμη κ μια μεσοτοιχία και να μην σου επιτρέπεται σχεδόν ούτε … να το κοιτάς … Άλλο να στα λένε και άλλος να τα βιώνεις ΕΣΥ o ίδιος! Γιατί ο φίλος μου ο Αντρέας και οι γονείς του και όλοι του οι συγγενείς που αναγκάζονται να μένουν μόλις ένα χιλιόμετρο από το σπίτι που μεγάλωσαν και που βλέπουν ακόμη μέχρι σήμερα κάθε άνοιξη να πρασινίζουν τα δέντρα που είχαν στον κήπο του, είναι φυσικό (και με το δίκιο τους) να γυρίσουν να μας πουν (και μένα και όλων όσων ισχυριστούμε ότι τους καταλαβαίνουμε μόνο και μόνο επειδή π.χ. οι … παππούδες μας είχαν κ αυτοί ξεριζωθεί από τα τότε σπίτι τους πριν από 90-100 χρόνια όταν ήταν ακόμη παιδιά και που ούτε προλάβαμε να γνωρίσουμε καλά καλά!) “είσαστε παλαβοί αν νομίζετε ότι μπορείτε να καταλάβετε τι σημαίνει αυτό για μένα, για την οικογένειά μου και για τους παππούδες σας που τα ζήσαμε στο πετσί μας”! Ετσι είναι ακριβώς και δεν μπορεί κανείς να του πεί τίποτε! Oμως σωστή κ η σκέψη του φίλου μου του Νίκου που σωστά αναρωτιέται, τι είναι πιο τραγικό τελικά: το να βλέπεις το σπίτι σου και να μην έχεις πρόσβαση σε αυτό ή το να υπάρχει το σπίτι σου μόνο στη μνήμη μιας παιδικής ηλικίας, σαν ένα όνειρο; Είναι λίγο δύσκολο να τα συγκρίνεις… Σκέφτομαι ότι η ελπίδα στην πρώτη περίπτωση είναι πιο δυνατή και αυτό εντείνει την τραγικότητα… Αλλά η απουσία κάθε ελπίδας στη δεύτερη περίπτωση το κάνει πιο σκληρό, πιο αιχμηρό.
Λινκ με αναφορά στην τελευταία κάτοικο της Αμμοχώστου και την σύντομη ιστορία της αποχώρησής της από το σπίτι της στις 28.4.1974:
http://www.newsit.com.cy/default.php?pname=Article&art_id=135646&catid=31