Για κάποιους η μουσική είναι τρόπος ζωής – Για κάποιους άλλους όμως είναι η ίδια τους η ζωή. Οι παραγκουπόλεις του Καράκας θεωρούνται, δικαιολογημένα, μια από τις πιό επικίνδυνες περιοχές του κόσμου, αφού τα θύματα από την εγκληματικότητα ξεπερνούν κατά πολύ ακόμη και τους άμαχους θύματα του πολέμου του Ιρακ. Μέσα σε σπίτια φτιαγμένα από τούβλα και ελενίτ, ζούνε σχεδόν 4 εκ. άνθρωποι (το 50% δηλαδή του πληθυσμού της πόλης). Μέσα σε μια τέτοια καθημερινότητα, σε ένα γκαράζ μιας παραγκούπολης, ο 36χρονος καθηγητής μουσικής και οικονομολόγος José Antonio Abreu, ξεκίνησε το 1975 ενα εντελώς παράτολμο και ουτοπικό εγχείρημα. Εχοντας ως σκοπό να σώσει από την εγκληματικότητα κ τη φτώχεια όσα περισσότερα παιδιά γινόταν, αποφάσισε να εφαρμόσει δωρεάν μια πρωτοποριακή μέθοδο εκπαίδευσης χρησιμοποιώντας την κλασσική μουσική ως το μονοπάτι για την κοινωνική κ πνευματική πρόοδο αυτών των παιδιών – τη μουσική όχι μόνο ως όργανο παιδείας αλλα και ως όπλο ενάντια στη φτώχια. Παράλληλα, μέσα από αυτό θελησε να μπορεσει να ιδρύσει και μια ορχήστρα νεων κλασσικής μουσικής. Εναν πυρήνα που θα βοηθούσε τα παιδιά να αποκτήσουν σεβασμό, αυτοεκτίμηση, μέλλον. Οπως είχε πεί: “Φτώχεια δεν είναι μόνο η έλλειψη τροφής και στέγης. Φτώχεια είναι το να αισθάνεσαι Κανένας, το να στερείσαι ταυτότητας. Η μουσική, το να είσαι πρωταγωνιστής σε μια ορχήστρα, το να παίζεις, να τραγουδάς, δημιουργεί στο παιδί μια αυτοεκτίμηση, μια υγιή και ωραία περηφάνια που το βγάζει από τη φτώχεια. Γιατί το παιδί με το που παίρνει το μουσικό του όργανο, παύει αμέσως να είναι φτωχό. Ένα παιδί με ένα βιολί δεν είναι φτωχό! Γιατί το βιολί το οδηγεί σε ένα δρόμο αυξανόμενου πνευματικού πλούτου.” Παρότι στην πρώτη πρόβα συμμετείχαν μόνο 11 παιδιά, ο σπόρος για το θαύμα που θα συντελείτο λίγα χρόνια μετά, το παγκοσμίως γνωστό σήμερα El Sistema (το Σύστημα) και κατ΄επέκταση της Κλασσική Συμφωνική Ορχήστρα Νεων Simon Bolivar της Βενεζουέλας, είχε ήδη πέσει. Αυτό το παγκόσμιο θαύμα του Συστήματος παρουσιάστηκε από τον Εξάντα σε ένα από τα καλύτερα ντοκιμαντερ που έχουν γίνει ποτέ στην Ελλάδα. Οπως γράφεται στη σελίδα του Εξάντα: “Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά την ίδρυσή του το 1975, το Σύστημα του Χοσέ Αντόνιο Αμπρέου, μια εντελώς ιδιωτική πρωτοβουλία ενός ανθρώπου με φλόγα και όραμα, έχει εξαπλωθεί σε όλη την Βενεζουέλα, ακόμη και στις απομονωμένες τροπικές περιοχές. Όλες οι κυβερνήσεις που πέρασαν από τη χώρα στήριξαν το πρόγραμμα κατανοώντας την κοινωνική συνεισφορά του ενώ επί Τσάβες, η υποστήριξη απογειώθηκε, φτάνοντας τα 65 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.” “Το El Sistema έχει αναδείξει μουσικούς παγκόσμιας κλάσης, ενώ μαέστροι διεθνούς κύρους από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ ταξιδεύουν στην Βενεζουέλα για να διευθύνουν 17χρονα και 18χρονα ταλέντα. Η Συμφωνική Ορχήστρα Σιμόν Μπολίβαρ, η ναυαρχίδα του El Sistema, θεωρείται μια από τις 10 καλύτερες συμφωνικές στον κόσμο, κατατάσσοντας τη χώρα ανάμεσα στις μεγάλες μουσικές δυνάμεις του πλανήτη. Έχει εξαχθεί σχεδόν σε όλη τη Λατινική Αμερική, την Αυστραλία, την Ευρώπη (Γερμανία, Ιταλία, Μεγ. Βρετανία (Σκοτία), Σουηδία, Νορβηγία, Τουρκία, Φιλανδία, Δανία), και την Ασία (Νότια Κορέα, Ιαπωνία, Κίνα). Αλλά το σημαντικότερο είναι πως έχει σώσει δεκάδες παιδιά από την μιζέρια.” Την ιδέα του El Sistema έχουν αντιγράψει αρκετές χώρες, ανάμεσά τους η Πορτογαλία κ η Τουρκία.
Ο ιστιοτοπος του Εξάντα και το βιντεο που ακολουθούν δίνουν μια αναλυτική εικόνα αυτού του εγχειρήματος.